Doğum borçlanması Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın en az 3 çocuk istemesi üzerine ülkemizin de uzun süre gündemindeydi. Ülke nüfusumuzun her geçen gün artış hızının düşmesi nüfusumuzun azalarak artması ve 2050 yılından sonra ise istatistiklere göre düşeceği analizleri sonucu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı da çocuk yapan anneleri teşvik edeceği konusunda çalışma yaptığını duyurmuştu. Bunun üzerine görsel ve yazılı medyada yer alan haberlere göre doğum yapan annelere erken emeklilik geliyor haberlerini sıkça duyduk ve okuduk. Bu haberlerde doğum borçlanması kapsamının genişleyeceği ve bayanların erken emekli olacağı belirtiliyordu. Doğum yapan tüm bayanların yararlanamadığı doğum borçlanmasında doğumdan önce SSK’lı olarak çalışma şartı nedeniyle doğumdan önce Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı’na tabi olarak çalışan bayanların doğum borçlanmasından yararlanamaması ve sadece 2 çocuk için yapılan doğum borçlanması, işe başlama tarihini öne çekmeyen doğum borçlanması aslında doğum borçlanmasından yararlanmak isteyen binlerce bayanın doğum borçlanmasından yararlanmasına imkan tanımıyordu. Bayanların bu konuda beklentileri meclise sunulan son sosyal güvenlik paketinde maalesef yer almadı. Yani bayanlar doğum borçlanmasından kendilerine geçmişte verilen hak dışında ayrıca bir hak elde edemediler. Geçmişte verilen doğum borçlanması hakkından yararlanabilmeleri için de aşağıda belirttiğim şartları taşıması gerekiyor.
Ülkemizde şu anki yasalara göre doğum borçlanmasından yararlanmak için;
Doğum borçlanması en fazla iki çocuk için yapılabilecektir. Çoğul gebelik durumunda tek çocuk için borçlanma imkanı getirilmiştir.
Her çocuk için en fazla 2 yıllık süre borçlanılabilecektir.
Doğumun, sigortalılığın başlangıcından sonra olması gerekmektedir. Yani sigorta başlangıcından önceki doğumlar için borçlanma yapılamayacaktır.
Doğum borçlanması yapılabilecek iki yıllık süre içinde çocuğun vefat etmesi halinde, sadece vefat tarihine kadar olan süreler borçlandırılabilecektir.
Doğum borçlanması yapabilmek için işyerinden belge götürülmesine gerek yoktur.
Doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalıların doğum yaptığı tarihten sonra adına primi ödenmiş süreler borçlanma hesabında dikkate alınmayacaktır.
İlk doğumunu yaptıktan sonra iki yıl dolmadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar olan geçen süre ile ikinci doğum için borçlanabileceği iki yıllık sürenin toplamı kadar geçen süreyi borçlanabilecektir.
İlgili yasa hükmüne göre sadece sigortalılar değil, sigortalının ölümü halinde tüm hak sahipleri (eş, çocuk, ana ve baba) borçlanma yapabilecektir.
Özel hastanelerin ilave ücreti iki katına çıkarılıyor!
Son Sosyal Güvenlik Paketi’nde; ilave ücret tavanı iki katına çıkarılarak %100 den %200’e çıkarıldı.
Özel hastaneler ve vakıf üniversitesi hastaneleri, SGK’nın belirlemiş olduğu liste fiyatının %100’üne kadar hastadan ilave ücret alabiliyor. Tavana kadar uygulanacak oranı Bakanlar Kurulu belirliyor. Yeni düzenleme, Bakanlar Kurulu’na tavanı %200’e kadar çıkarma yetkisi veriyor. Düzenleme yasalaşırsa, özelde tedavi olmak daha pahalı hale gelecek.
SORU: Özgür bey, 1988 yılında Almanya’ya gittim ve çalışmaya başladım. 1998 yılında Türkiye’de çalışmaya başladım 2005 yılında Alman vatandaşlığına geçtim. Yurtdışı borçlanması yapmak istiyorum. SGK bana tekrar Türk vatandaşlığına geçersem borçlanma hakkım olduğunu söyledi. Ne yapmam gerekir?
Nilgün ÇİÇEK
CEVAP:Nilgün hanım, Türk vatandaşlığında geçen sürelerinizi dava açarak Türk vatandaşlığına geçmeden borçlanma hakkınız var. Borçlanma yapmak için sizin durumunuzda olanlara SGK olmaz diyor yargı olur diyor.Borçlanma hakkından yararlanmak için muhakkak dava açmanız gerekir.
Özgür ERDURSUN
medya@sirinmedya.com.tr
