Fiyatlar Aniden Tavan Yaptı!

Son dönemde daire kira bedellerinde yaşanan artışlar, üniversite öğrencilerinin okula dönmesiyle krize dönüştü. Yaz başından itibaren Türkiye genelinde kiralık daire bulmak zorlaşırken bazı şehirlerde kiralar geçen yıla göre yüzde 50’ye varan oranlarda arttı. Yeni eğitim yılında yüz yüze eğitime karar verilmesiyle üniversite öğrencilerinin yeniden ev aramaya başlaması, kiralık dairelere yapılan zamları daha da artırdı. Bazı illerde, eve ve semte göre kira artış oranları yüzde 100’ü buldu.

Pandemi nedeniyle yaklaşık iki yıldır evleri boş kalan ya da düşük fiyata kiralayan ev sahipleri, öğrencilerin okula dönüşünü fırsata çevirmeye çalışıyor. Ancak istenen ücretleri ödemeyi kabul edenlerin bile ev bulmaları garanti değil. Öyle ki birçok bölgede boş daire bulabilmek için onlarca kişinin bulunduğu listelere isim yazdırmak gerekiyor.

PEKİ, KİRALAR NEDEN BU KADAR ARTTI?

Soruyu yanıtlayan Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı Hakan Akdoğan, geçen yıl kiraların artacağına yönelik işaretlerin ortaya çıktığını dile getirdi. Akdoğan, kira bedellerindeki fahiş artışların nedenlerini şöyle sıraladı: “2020’de pandeminin yoğunlaştığı dönemde kamu bankalarının başlattığı konut kredi kampanyaları, mevcut stokları ciddi şekilde eritti. Stoklar eridi ama yerine yeni üretim yapılamadı. Çünkü pandeminin etkisiyle inşaat sektörü de yavaşladı. Yavaşlamaya, inşaat maliyetlerinin de etkisi oldu. Şimdi o stokları bitirdik ama maliyetler ve pandemi kısıtlamaları yeni konut üretiminin önünde engel olarak duruyor.”

Emlak sektörünün alışkın olmadığı bir dönemden geçtiğine dikkat çeken Akdoğan, “Özellikle bazı bölgelerde, öğrencilerin de yoğun olduğu ya da şehrin en kalabalık olduğu bölgelerde sıra var. Ev kiralamak isteyenler ihtiyaçlarını söyleyip, isimlerini onlarca kişinin bulunduğu listelere yazdırıyor ve haftalarca sıra bekliyorlar” dedi.

Peki, üniversitelerin yoğunlukta olduğu, emlak sektörünün gelirine üniversite öğrencilerinin en fazla katkı sunduğu kentlerde kiralık daireler ve kira artış oranları ne durumda? DÜNYA, bu sorunun cevabını bulabilmek için Türkiye’nin önde gelen üniversite kentlerindeki emlak sektörü temsilcilerinin görüşünü aldı.

İSTANBUL’DA ARTIŞ YÜZDE 200’LERİ BULUYOR

İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, hem kentsel dönüşüm, hem yaz dolayısıyla memleketlerine gidenlerin dönmesi hem de öğrencilerin gelmesi ile İstanbul’da bir anda 150 bin hanenin ev arayışına girdiğini kaydetti. İstanbul genelinde kiraların yüzde 30 arttığını, ancak bazen semt bazlı artışların yüzde 200’leri bulduğunu aktaran Aşa, birkaç özel bölge dışında İstanbul’da 2 bin 500 TL’nin altında ev olmadığını söyledi. Avrupa Yakası’nda artışları özellikle Avcılar’da başlayan dönüşümün tetiklediğini söyleyen Nizamettin Aşa, “Aniden gelen bu hızlı talep karşılanamıyor. Örneğin öğrenci bölgesi olan Avcılar’da 4 ila 5 bin binanın kentsel dönüşümden dolayı yıkımı söz konusu. Bu yüzden kiralarda yüzde 60-70’e varan bir artış var” dedi. Diğer öğrenci bölgeleri olan Kadıköy merkez ile Bakırköy, Şişli, Beşiktaş gibi bölgelerde fiyatların benzer biçimde arttığını aktaran Aşa, “Kadıköy’de Suadiye ve Göztepe gibi bölgelerde 2 yıl önce 3 bin TL olan ev şu anda 5-6 bin TL’den aşağı değil. 3+1’ler ise 10 bin TL’nin üstünde. Beşiktaş’da halihazırda 3 bin ile 4.500 TL aralığında bir rakama eski ev bulmak mümkün. Yeni ev fiyatları 5 bin TL’den başlıyor” diye konuştu.

ANKARA’DA KİRALIK EV YOK

Türkiye’nin birçok üniversite kentindeki sıkıntının Ankara’da da yaşandığını söyleyen Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası Başkanı Ahmet Rifat Yetkin, “Pandeminin başında faizin düşmesiyle birlikte gayrimenkul fiyatı yükseldi. Bu yükselişle birlikte, özellikle yatırım amaçlı ev alanlar amortisman süresini kısaltmak için kira fiyatını yükselttiler” dedi. Yetkin, “Sonuçta burada yaşayacak olanlar bizim çocuklarımız. Ankara’da ortalama kira bedeli önceki döneme göre yüzde 50 civarında artarken, insanlar kiralık ev bulmakta büyük güçlük çekiyor” diye konuştu.

BURSA’DA ARTIŞ YÜZDE 75’ İ GEÇTİ

Bursa Emlak Müşavirleri Odası (BEMO) Başkanı Erdal Çelebi, eylül ayı itibari ile Bursa’da özellikle Görükle bölgesindeki emlak sektöründe hareketlilik beklediklerini söyledi. Çelebi, “İnşaat maliyetleri yüzde 50 oranında arttı. Buna bağlı olarak arsa fiyatlarının da yukarı gitmesi ile konut satış fiyatlarında ortalama yüzde 60 artış oldu. Tabii ki konut satış rakamlarının yükselmesi kiralarda da artışa neden oldu. Bugün bir öğrenci için ortalama kiralık daire fiyatlarımız 1.750 TL civarında gözükmekte. Fakat talebin artması nedeniyle bu rakamların daha da yukarıya gideceğini ön görmekteyiz. Pandemi öncesi bu rakamlar bin ve 1.200 civarındaydı” diye konuştu.

İZMİR’DE DAİRELER YÜZDE 50 ZAMLANDI

İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu, geçen yılki depremin ardından Bornova, Bayraklı ve Karşıyaka’da halen yıkımı devam eden konutların olduğuna dikkat çekerek, bu bölgelerde kiralık konut bulmakta sıkıntı yaşandığını söyledi. Üniversitelerin yüz yüze eğitime başlamasıyla birlikte öğrencilere yönelik 1+1, 2+1 kiralık konutlarda fiyat artışları olduğunu dile getiren Güleroğlu şöyle devam etti: “Pandemi döneminde 1+1, 2+1 ve üniversite ekonomisine dayalı konutlar boş kaldı. Depremle birlikte merkezden uzaklaşmak istemeyenler buralara yoğun talepte bulundu. Fiyatlar arttı. Üniversitelerin açılması kararı ile öğrencilere hitap eden 1+1’lerin bin 100 TL olan kirası bin 700 TL’ye yükseldi. Bin 300-bin 500 TL seviyesindeki 2+1’lerin kiraları ise 2 bin 500-3 bin TL oldu. Mülk sahibi ise 2 yılın zararını karşılamaya çalışıyor”